បច្ចេកវិទ្យានៃការបង្រៀន


. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការបង្រៀន

២. ការទំនាក់ទំនង និងបទពិសោធន៍ផ្ទាល់

៣. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ សារ​ និងវិធីសាស្រ្ត

៤. មូលហេតុដែលប្រើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការបង្រៀន

៥. វិធីគំរូដែលធានាដល់ការបង្រៀន

៦. ការបង្កើតសម្ភារៈដែលមើលឃើញ

៧. រូបភាពមើលឃើញផ្ទាល់

៨. រូបភាពមើលឃើញដោយការបញ្ចាំងលើអេក្រង់

. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង

. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការបង្រៀន

១.១ បច្ចេកវិទ្យានៃការបង្រៀន

ការបង្រៀនគឺជាការរៀបចំទុកជាមុននូវពត៌មានដើម្បីបង្កើតបាននូវការរៀនពោលគឺដើម្បីផ្លាស់ប្តូរជាអចិន្រ្តៃយ៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពនូវអកប្បកិរិយារបស់អ្នកសិក្សា។ការផ្លាស់ប្តូរដែលទទួលបានមកពីការរៀនសូត្រអាចជាផ្នែកនៃអារម្មណ៍ចលនាចិត្តនិងចំណេះដឹង។បច្ចេកវិទ្យាគឺជាការអនុវត្តន៍ជាប្រព័ន្ធនៃចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្រ្តចំពោះកិច្ចការប្រតិបត្តិ។ វាក៏ជាលំនាំមួយនិងជាផលិតផលដែរ។ បច្ចេកវិទ្យានៃការបង្រៀនគឺជាការអនុវត្តន៍នៃចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្រ្តរបស់យើងអំពីការរៀនរបស់មនុស្សចំពោះការងារប្រតិបត្តិនៃការបង្រៀន និងការរៀន។

១.២ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការបង្រៀន

វត្ថុអ្វីក៏ដោយដែលមានតួនាទីបញ្ជូនព័ត៌មានពីប្រភពមួយឆ្ពោះទៅកាន់ឧបករណ៍ទទួលឬអ្នកទទួលព័ត៌មានហៅថាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។នៅពេលដែលម៉ាស៊ីនត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបញ្ជូនសារក្នុងគោលបំនងដើម្បីធ្វើការផ្លាស់ប្តូរអកប្បកិរិយារបស់អ្នកដែលទទួលព័ត៌មាន (អ្នករៀនសូត្រ) ពេលនោះហើយម៉ាស៊ីនទាំងអស់នោះ គេឲ្យឈ្មោះថាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការបង្រៀន។

. ការទំនាក់ទំនង និងបទពិសោធន៍ផ្ទាល់

២.១ សេចក្តីផ្តើម

ការទំនាក់ទំនងកើតឡើងនៅពេលណាដែលបុគ្គលពីរឬច្រើននាក់ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នា។ វាជាព័ត៌មានដែលផ្សាយពីមនុស្សម្នាក់ទៅកាន់មនុស្សម្នាក់ទៀតដែលផ្តល់ជាលទ្ធផលដល់ការយល់ពីគ្នាជាធម្មតា និងចែករំលែកនូវចំណេះដឹង ចំពោះអ្នកទាំងសងខាងទាំងអ្នកបញ្ជូនព័ត៌មាន​ (គ្រូបង្រៀន) និងអ្នកទទួលព័ត៌មាន (អ្នករៀន)។

២.២ គំរូទំនាក់ទំនងរបស់លោក ហ្សាណុន វីវើ (Shannon-Weaver)

ជាគំរូមួយក្នុងចំនោមគំរូដំបូងបង្អស់នៃលំនាំទំនាក់ទំនងដែលបានអភិវឌ្ឍដោយលោក Claude E. Shannonនៃមន្ទីរពិសោធន៍the Bell Telephone Laboratories។ដោយសារតែប្រវត្តិនិងការងាររបស់

គាត់លោក Shannon បានចាប់អារម្មណ៍តែមួយគត់លើបរិបទទាំងឡាយនៃបច្ចេកទេសនៃទំនាក់

ទំនង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក Warren Weaver បានធ្វើការជាមួយលោក Shannon ដើម្បីធ្វើការពង្រីកការអនុវត្តន៍នានានៃគំរូនេះចំពោះបញ្ហាទំនាក់ទំនងដ៏ទៃទៀតឲ្យកាន់តែទូលំ

ទូលាយឡើង។គំរូរបស់លោក Shannon Weaverអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើការវិភាគស្ថានភាព

បង្រៀនទាំងឡាយបាន។

គំរូទំនាក់ទំនងរបស់លោក ហ្សាណុន វីវើ (Shannon-Weaver)

សារមួយត្រូវបានគេជ្រើសរើសពីប្រភពព័ត៌មានមួយ។បន្ទាប់មកសារនោះត្រូវបានបញ្ចូលតាមរយៈឧបករណ៍បញ្ជូនទៅជាសញ្ញាល់មួយ។សញ្ញាល់នោះអាចជាពាក្យដែលគេនិយាយគំនូរនៅលើក្តារខៀន ឬជាសម្ភារៈដែលគេបោះពុម្ព។ល។ បន្ទាប់មកទៀតសញ្ញាល់នេះត្រូវទទួលតាមរយៈភ្នែក ឬត្រចៀករបស់អ្នកសិក្សារួចហើយប្រែក្លាយវាទៅជាសារនៅក្នុងគំនិតរបស់សិស្សហៅថាគោលដៅ។ ការមានប្រតិកម្មទៅលើសញ្ញាល់នៅពេលដែលវាកំពុងតែត្រូវបានគេបញ្ជូនគឺជាកត្តារំខាន

ផ្សេងៗជាច្រើនដែលលោក Shannon ហៅថា“សម្លេង”។ក្នុងករណីរបស់ពួកយើងសម្លេងអាចជា

សម្លេងមកពីប្រភពដើមផ្សេងៗឬជាការក្រឡេកមើលទៅក្តារខៀន។វាសំខាន់ដែលចំណាំថាវាមិនមែនជាអត្ថន័យប៉ុន្តែជាសញ្ញាដូចជាពាក្យ និងរូបភាពទាំងឡាយ។ល។​ ដែលគេបញ្ជូនមក។

២.៣ បទពិសោធន៍ផ្ទាល់

គោលបំណងសំខាន់មួយរបស់ទំនាក់ទំនងនៃការបង្រៀនគឺត្រូវពង្រីកនូវបទពិសោធន៍ផ្ទាល់របស់អ្នករៀន។ លើសពីនេះទៅទៀត សម្ភារៈដែលត្រូវបង្ហាញចំពោះអ្នករៀនគួរតែសមល្មមទៅនឹង​បទពិសោធន៍ផ្ទាល់របស់គេដើម្បីឲ្យគេដឹងនូវអ្វីដែលគេត្រូវរៀនប៉ុន្តែសមល្មមទៅនឹងចំណេះដឹងនៅខាងក្រៅ ដើម្បីប្រកួតប្រជែង និងពង្រីកចំណេះដឹងនោះ។ ជាយូណាស់មកហើយ ការបង្រៀន​អាចពង្រីកបន្ថែមលើចំណេះដឹងរបស់សិស្ស ដោយអាស្រ័យទៅលើកត្តាជាច្រើន។ ប្រហែលជាកត្តាដែលសំខាន់បំផុតក្នុងចំនោមកត្តាទាំងនេះគឺជាកត្តាសមត្ថភាពរបស់សិស្ស។ សិស្សដែលមានសមត្ថភាពអាចកំនត់បាននូវទំនួលខុសត្រូវសម្រាប់ការពង្រីកចំណេះដឹងផ្ទាល់របស់គេបានច្រើនជាង​សិស្សដែលមានសមត្ថភាពតិចជាង។

សិស្សដែលរៀនយឺតនឹងត្រូវការមាតិកាមេរៀនបង្រៀនដែល​ជិតស្និទ្ធទៅនឹងចំណេះដឹងរបស់ពួកគេ ដើម្បីឲ្យការរៀនរបស់ពួកគេទទួលបានយោគជ័យ។សិស្សរៀនយឺតភាគច្រើននឹងត្រូវការការបង្រៀនដែលស្ទើរតែនៅក្នុងបទពិសោធន៍ និងចំណេះដឹងផ្ទាល់របស់គេ។


ការទំនាក់ទំនងគឺជាការសម្របសម្រួលដែលមានការបកស្រាយនៅក្នុងចំនោមមនុស្សជាច្រើន។ អ្នកបញ្ជូនសារសរសេរវាជាអក្សរសំងាត់តាមរយៈជំនាញ និងចំណេះដឹង (បទពិសោធន៍) ហើយអ្នកទទួល បកស្រាយវាតាមរយៈបទពិសោធន៍ផ្ទាល់របស់គេដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងលំនាំនៃការផ្តល់ព័ត៌មានត្រលប់អ្នកទទួល (ជាសិស្ស) ធ្វើការបកស្រាយសារបានច្រើនជាង ឥឡូវគេសរសេរជាអក្សរសំងាត់នូវបំនកស្រាយរបស់គេជាសញ្ញា មុនពេលផ្សាយវាទៅឲ្យអ្នកបញ្ជូន (គ្រូ) ដែលទទួលវេនជាអ្នកបកស្រាយអក្សរសំងាត់នោះ។ តាមការពិតអ្នកទទួលក្លាយជាអ្នកបញ្ជូន ហើយអ្នកបញ្ជូនក្លាយជាអ្នកទទួលវិញ។ ហើយអ្នកទាំងសងខាងបកស្រាយសារតាមរយៈបទពិ

សោធន៍ផ្ទាល់របស់គេ។

. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ សារ​ និងវិធីសាស្រ្ត

៣.១ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយគឺជាវិធីមួយនៃការទំនាក់ទំនង។ វាជាពាក្យកំឡាយមកពីពាក្យភាសា​ឡាតាំង ដែលមានន័យថា“ រវាង “ ដែលជាពាក្យមួយសំដៅទៅលើអ្វីៗដែលបញ្ជូនព័ត៌មានរវាងប្រភពមួយ និងអ្នកទទួល។

៣.២ សារ​

ព័ត៌មានសម្រាប់ធ្វើការទំនាក់ទំនង គេហៅថា សារ ។ នៅក្នុងស្ថានភាពបង្រៀនមួយចំនួន មានសារសម្រាប់ទំនាក់ទំនង។ ជាធម្មតានេះគឺជាបញ្ហា ឬខ្លឹមសារ(មាតិកា) នៅក្នុងមុខវិជ្ជា ឬមេរៀន ប៉ុន្តែវាប្រហែលជាទិសដៅសម្រាប់អ្នករៀនផងដែរ។

៣.៣ វិធីសាស្រ្ត

ដំណើរការឬបទបង្ហាញនានាដូចជាមេរៀនការពិភាក្សា ។ ល។ ដែលត្រូវជ្រើសរើសសម្រាប់ជួយ

អ្នករៀនឲ្យសម្រេចនូវវត្ថុបំនង ពោលគឺដើម្បីយល់បាននូវសារនានា គេហៅថាវិធីសាស្រ្តបង្រៀន។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយប្រហែលជាត្រូវយកមកប្រើជាមួយវិធីសាស្រ្តមួយនៃការបង្រៀន។

. មូលហេតុដែលប្រើប្រពន្ធ័ផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការបង្រៀន

·         វាសម្របសម្រួលដល់ការវិវត្តន៍នៃបញ្ញា

·         វាផ្តល់នូវបទពិសោធន៍រូបិយ

·         វាភ្ជាប់ជាមួយបទពិសោធន៍ពីមុន

·         វាធ្វើឲ្យកើននូវសមតុល្យ ឬតុល្យភាពរវាងបទពិសោធន៍រូបិយ និងអរូបិយ

. វិធីគំរូដែលធានាដល់ការបង្រៀន

៥.១ សេចក្តីផ្តើម

ការបង្រៀនដែលមានប្រសិទ្ធភាពតម្រូវឲ្យមានការធ្វើផែនការដោយយកចិត្តទុកដាក់។ ការបង្រៀនដោយប្រើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបង្រៀនគឺពិតជាមិនមែនជាការលើកលែងចំពោះភាពប្រាកដនិយមនៃការអប់រំទេ។ អ្នកស្រាវជ្រាវខាងអប់រំជាច្រើន បានបង្កើតនូវគំរូដំណើរការបង្រៀនមួយ ដែលគេសរសេរជាអក្សរកាត់ថា ASSURE ពីព្រោះគេប្រើវាដើម្បីធានានូវការប្រើប្រាស់ឲ្យមាន

ប្រសិទ្ធភាពនៃ​ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងការបង្រៀន។ គំរូ ASSUREនេះជំនួសឲ្យពាក្យដូចខាងក្រោម៖

·         A: វិភាគលើអ្នករៀន

·         S: កំណត់នូវវត្ថុបំនង

·         S: ជ្រើសរើសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសម្ភារៈ

·         U: ប្រើប្រាស់សម្ភារៈ

·         R:តម្រូវឲ្យអ្នករៀនធ្វើសកម្មភាព

·         E:វាយតម្លៃ និងរំលឹកឡើងវិញ

៥.២ វិភាគលើអ្នករៀន

ប្រសិនបើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបង្រៀនត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនោះ លុះត្រាតែមានភាពត្រូវគ្នារវាងបុគ្គលក្ខណៈរបស់សិស្សនិងមាតិកានៃមេរៀនហើយនិងការបង្ហាញមេរៀន។ ដូច្នេះហើយជំហ៊ានទី១ នៅក្នុងគំរូ ASSURE គួរតែជាការវិភាគទៅលើសិស្ស ដើម្បីវិភាគទៅ​លើសិស្ស ពួកយើងគួរគិតលើបទពិសោធន៍ខាងក្រោមនេះ៖

៥.២.១ បុគ្គលិកលក្ខណៈទូទៅ

មានកត្តាមួយចំនួនអំពីសិស្សដែលរិះគិតសម្រាប់ការជ្រើសរើសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបង្រៀន សម្ភារៈ និងវិធីសាស្រ្តបង្រៀនសមស្របសម្រាប់ការសិក្សារបស់គេ។ បុគ្គលិកលក្ខណៈទូទៅរបស់សិស្សរួមមាន កត្តាអាយុ កម្រិតថ្នាក់ ការងារ​ (ដំណែង) វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ចសង្គម។ បុគ្គលិកលក្ខណៈទូទៅគឺជាកត្តាទាំងឡាយដែលមិនទាក់ទងទៅនឹងមាតិកានៃមេរៀនមួយប៉ុន្តែកត្តាទាំងនេះជួយឲ្យគ្រូជ្រើសរើសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬសម្ភារៈមានត្រឹមត្រូវ ហើយនិងជ្រើសរើសឧទាហរណ៍ដែលនឹងមានអត្ថន័យចំពោះអ្នករៀន។

៥.២.២ សមត្ថភាពចូលរួមជាក់លាក់

ស្ថិតក្រោមសមត្ថភាពចូលរួមជាក់លាក់ពួកយើងមានបុគ្គលិកលក្ខណៈទាក់ទងទៅនឹងមាតិកាដែលមានឥទ្ធិពលផ្ទាល់ទៅលើការសម្រេចចិត្តអំពីការជ្រើសរើសនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងវិធីសាស្រ្តបង្រៀន។ បុគ្គលិកលក្ខណៈទាំងនេះគឺៈ

·         ជំនាញចាំបាច់ដែលមានពីមុនៈ វាមានន័យថាតើអ្នករៀនមានចំណេះដឹងមូលដ្ឋានដើម្បី​ សិក្សាមេរៀន ឬមុខវិជ្ជាពិសេសមួយ។ នេះអាចជាពាក្យបច្ចេកនៃមេរៀន​ ឬមុខវិជ្ជាមួយ។

·         ជំនាញដែលគេកំណត់ៈ វាមានន័យថាតើអ្នកសិក្សាបានរៀននូវជំនាញមួយចំនួនរួចទៅហើយដែលពួកគេនឹងយកមកសិក្សា ឬក៏អត់។

·         របៀបរៀនៈ វាសំដៅទៅលើគំនិតទាំងឡាយនៃលក្ខណៈចិត្តដូចជាចំណង់ចំណូលចិត្តនៃការប្រើប្រាស

នូវវិញ្ញាណទំលាប់ដំណើរការព័ត៌មាន(ដោយសោតវិញ្ញាណចក្ខុវិញ្ញាណកាយវិញ្ញាណ)អ្នក

រៀនអាចវិភាគឬសំយោគផ្នែកដែលទាក់ទងឬមិនទាក់ទងរូបិយតាមលំដាប់ឬមិនរូបិយមិនតាមលំដាប់អរូបិយតាមលំដាប់ឬមិនតាមលំដាប់ដែលជាកត្តាជំរុញទឹកចិត្តហើយនិងកត្តា

ចិត្តវិទ្យា ដូចជាភាពខុសគ្នារវាងមនុស្សប្រុស និងមនុស្សស្រី។

៣.៥.៣ ការកំណត់វត្ថុបំនង

ជំហ៊ានទី២នៅក្នុងគំរូ ASSURE ក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់បង្រៀនគឺត្រូវកំណត់

វត្ថុបំនងនៃការបង្រៀនដែលមានន័យថាសមត្ថភាពថ្មីអ្វីខ្លះដែលអ្នករៀនគួរតែមាននៅចុងបញ្ចប់នៃការបង្រៀន។ដូច្នេះវត្ថុបំនងគឺជាការកំណត់នូវចំណេះដឹងថ្មីៗដែលសិស្សនឹងទទួលបាននៅចុង

បញ្ចប់នៃការបង្រៀន ហើយនិងជាអ្វីៗដែលគ្រូគ្រោងដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងមេរៀន។

៥.៣.១ សារប្រយោជន៍នៃការកំណត់វត្ថុបំនង

·         ការជ្រើសរើសនូវវិធីសាស្រ្ត និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលត្រឹមត្រូវៈ គ្រូបង្រៀនត្រូវតែដឹងច្បាស់នូវវត្ថុបំនងរបស់ខ្លួនដើម្បីជ្រើសរើសវិធីសាស្រ្តនិងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលត្រឹមត្រូវ។វត្ថុបំនងនៅក្នុងមធ្យោបាយមួយធ្វើទៅតាមការជ្រើសរើសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងលំដាប់នៃសកម្មភាពរៀន។

·         ជួយធ្វើការវាយតម្លៃដោយសមស្របៈមូលហេតុមូលដ្ឋានឬក៏សារសំខាន់នៃការកំណត់បង្រៀនមួយផ្សេងទៀតគឺថាវាជួយកំណត់នូវការវាយតម្លៃដែលត្រឹមត្រូវ​  ។គ្រូអាចមិន

ប្រាកដទាំងស្រុងថាតើសិស្សបានសម្រេចដល់វត្ថុបំនងឬអត់លុះត្រាតែគាត់ដឹងថាវត្ថុបំនងនោះគឺជាអ្វី។

·         ធ្វើការរៀបចំវត្ថុបំនងបង្រៀន និងរៀនៈ

 វត្ថុបំនងធ្វើឲ្យដំណើរការបង្រៀន និង រៀនមានការដឹកនាំល្អនិងប្រកបដោយគោលបំនង

ជាង។

៥.៣.២ របៀបកំណត់វត្ថុបំនង

ដំណើរការនៃការកំណត់វត្ថុបំនងត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះកាត់ថា ABCD ដែលគេពន្យល់ដូចខាង

ក្រោមនេះ៖

·         A (Audience ទស្សនិកជន):មានន័យថាមនុស្សម្នាក់ៗដែលសមត្ថភាពរបស់គេ គឺចង់​​ឲ្យគេផ្លាស់ប្តូរ។ វាមានន័យថាការបង្រៀនដោយប្រើវត្ថុបំនងគួរតែផ្តោតទៅលើអ្វីដែលសិស្សកំពុងធ្វើ មិនទៅលើអ្វីដែលគ្រូកំពុងធ្វើទេ។

·         B (Behavior អកប្បកិរិយា): នៅពេលកំណត់វត្ថុបំនងវាគួរតែនិយាយជាក្រុមនូវសមត្ថភាពអ្វីដែលសិស្សទទួលបានបន្ទាប់ពីការបង្រៀនឬពួកយើងអាចនិយាយពីការផ្លាស់ប្តូរអ្វីខ្លះនឹងកើតឡើងក្នុងការអង្កេតទៅលើអកប្បកិរិយាសិស្សបន្ទាប់ពីការបង្រៀន។

·         C (Conditions លក្ខខ័ណ្ឌ):

វត្ថុបំនងដែលបានកំណត់ច្បាស់លាស់ត្រូវតែពន្យល់ពីលក្ខខ័ណ្ឌនៃសកម្មភាពរបស់សិស្សនឹងត្រូវបានគេពិនិត្យ ឬអង្កេតបន្ទាប់ពីការបង្រៀន។

·         D (Degreeកម្រិត): កម្រិតស្តង់ដានៃសកម្មភាពដែលអាចទទួលយកបាននឹងត្រូវបានគេវិនិច្ឆ័យពោលគឺកម្រិតនៃភាពត្រឹមត្រូវ និងភាពប៉ិនប្រសពត្រូវតែត្រូវបានសម្រេច ឬបង្ហាញដោទស្សនិកជន។ វាត្រូវបានគេសំគាល់ថាកម្រិតអាចជាគុណភាពផង និងជាបរិមាណផង។

ចំណាំៈ វត្ថុបំនងតែងតែត្រូវគេកំណត់នៅក្នុងពាក្យដែលអាចអង្កេតបាន ពោលគឺកិរិយាស័ព្ទដូចជា និយាយ ពិពណ៌នា។ល។ គួរត្រូវបានគេប្រើជំនួសដោយកិរិយាស័ព្ឬដូចជា ដឹង យល់។ល ។ ដែលមិនអាចអង្កេតបាន។

៥.៣.៣ ចំណែកថ្នាក់នៃវត្ថុបំនង

·         ចំណេះដឹង

·         ចលនាចិត្ត

·         អារម្មណ៍

៥.៤ ការជ្រើសរើសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងវិធីសាស្រ្តបង្រៀន ​(លក្ខខ័ណ្ឌនៃការជ្រើសរើស)

ការសម្រេចចិត្តទាក់ទងទៅនឹងការជ្រើសរើសនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាស្រ័យទៅលើកត្តាមួយ​ចំនួន។ កត្តាសំខាន់ៗដែលកំណត់ការជ្រើសរើសមានដូចខាងក្រោម៖

·         ត្រូវឲ្យមានភាពត្រូវគ្នារវាងសម្ភារៈ និងវត្ថុបំនងនៃការបង្រៀន។

·         គួរតែផ្តល់ព័ត៌មានថ្មី និងត្រឹមត្រូវ។

·         ត្រូវតែធ្វើឲ្យមានចំណាប់អារម្មណ៍ និងរក្សាការចាប់អារម្មណ៍។

៥.៥ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសម្ភារៈ

ជំហ៊ានបន្ទាប់នៅក្នុងគំរូ ASSURE គឺបទបង្ហាញ។ ដើម្បីឲ្យមានឥទ្ធិពលអតិបរិមានៃការរៀន​ពីការធ្វើបទបង្ហាញ ដំណើរការខាងក្រោមនេះនឹងត្រូវបានគេធ្វើតាម ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសម្ភារៈ។

៥.៥.១ សាកល្បងប្រើសម្ភារៈ

មិនមានសម្ភារៈបង្រៀនណានឹងត្រូវបានគេប្រើដោយស្រពិចស្រពិលទេ ។ ក្នងអំឡុងពេលដំណើរ

ការការជ្រើសរើសវាគួរត្រូវបានគេកំណត់ថាសម្ភារៈសាកសមជាមួយទស្សនិកជននិងវត្ថុបំនងមេ

រៀន។

៥.៥.២ អនុវត្តបទបង្ហាញ

បន្ទាប់ពីសាកល្បងប្រើប្រាស់សម្ភារៈ ត្រូវធ្វើការអនុវត្តន៍បទបង្ហាញ។ យកល្អធ្វើបទបង្ហាញ យ៉ាងហោចណាស់ឲ្យបានម្តងជាមុនសិនហើយបន្ទាប់មកធ្វើការព្រាងសារជាថ្មីមុនពេលធ្វើបទ

បង្ហាញ។

៥.៥.៣ រៀបចំបរិស្ថាន

កន្លែងណាក៏ដោយសម្រាប់ធ្វើបទបង្ហាញថ្នាក់រៀនសាលប្រជុំ។ល។បរិក្ខាផ្សេងៗដូចជាកន្លែងអង្គុយដែលមានផាសុខភាពមានខ្យល់ចេញចូលសមរម្យពន្លឺគ្រប់គ្រាន់។ល។ចាំបាច់ត្រូវដាក់ឲ្យមានសណ្តាប់ធ្នាប់។

៥.៦ រៀបចំទស្សនិកជន

ការស្រាវជ្រាវលើការរៀនសូត្រប្រាប់យើយឲ្យដឹងពីអ្វីដែលត្រូវរៀនអាស្រ័យលើរបៀបសិស្សត្រូវ

បានគេរៀបច។សកម្មភាពចាប់ផ្តើមមេរៀនជាទូទៅមានសេចក្តីផ្តើមរួមមានសេចក្តីសង្ខេបទូទៅនៃមាតិកានៃបទបង្ហាញ មូលហេតុ និងគោលបំនងរបស់មេរៀនដេលត្រូវរៀន និងការជំរុញទឹកចិត្ត។

៥.៧ បង្ហាញសម្ភារៈ

នេះជាអ្វីដែលអ្នកកំពុងរៀបចំសម្រាប់ទស្សនិកជន ដូច្នេះអ្នកនឹងចង់មានសម្ភារៈភាគច្រើន។ សម្ភារៈអាចបង្ហាញឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពការប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសបង្រៀនដោយយោងទៅតាមពាក្យ “ Showmanship ”ដែលត្រូវបានគេពន្យល់ដូចខាងក្រោម៖

៥.៧.១ អ្នកគឺជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ

បទបង្ហាញដែលប្រើសម្លេងនិងរូបភាពភាគច្រើនព្រមទាំងប្រភេទមួយចំនួននៃការសម្តែងផ្ទាល់ដោយគ្រូបង្រៀន ដូចទៅនឹងធ្វើសុន្ទរកថាផងព្រមទាំងតួសម្តែងផង។

៥.៧.២ ជាធម្មជាតិ

ទស្សនិកជនរបស់អ្នកនឹងមានអារម្មណ៍យ៉ាងឆាប់រហ័ស។ កុំព្យាយាមធ្វើជាមិនមែនជាអ្នក។

៥.៧.៣ ចៀសវាងចរិកលក្ខណៈរំខាន

ប្រសិនបើអ្នកមានទំលាប់ ឬចរិកលក្ខណៈដែលវំខាន រួមមានការនិយាយដាច់ៗ សូមបំបាត់វាចោល ពីព្រោះវាបណ្តាលឲ្យមានការរំខានច្រើន។

៥.៧.៤ ថ្នាក់រៀនរបស់អ្នកគឺជាឆាកមួយ

នៅពេលដែលអ្នកកំពុងធ្វើបទបង្ហាញនៅក្នុងថ្នាក់មួយ អ្នកកំពុងមានមុខងារដូចជាតួកុនម្នាក់ ហើយអ្នកអាចបង្កើនការសម្តែងរបស់អ្នកបានច្រើនដោយការចងចាំនូវចំនុចខាងក្រោមនេះទាក់ទងទៅនឹងការងារលើឆាកសម្តែង។

៥.៧.៥ ផ្នែកដែលខ្លាំងនៅលើឆាកខ្នាតវាស់នៃឆាកមួយ

៥.៧.៦ ទីតាំងដងខ្លួនឈរចំពីមុខទស្សនិកជនគឺជាទីតាំងដែលល្អបំផុត ។

៥.៧.៧ ការធ្វើចលនាចៀសវាងចរិកលក្ខណៈឬធ្វើចលនាដែលរំខានប៉ុន្តែនៅគ្រប់ពេលការធ្វើចលនាអាចត្រូវបានគេប្រើ ដើម្បីបញ្ជាក់នូវចំនុចសំខាន់ៗ។

៥.៧.៨ រក្សាបន្ទប់ឲ្យមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់បរិស្ថានថ្នាក់រៀនល្អតែងតែជាជំនួយដល់ការរៀនមាន

ប្រសិទ្ធភាព ។

៥.៧.៩ ធ្វើឲ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលនៅក្នុងថ្នាក់ត្រូវហ៊ានធ្វើឲ្យទស្សនិកជនមានការភ្ញាក់ផ្អើល។

៥.៧.១០ គ្រប់គ្រងការយកចិត្តទុកដាក់របស់សិស្សការប្រើប្រាស់ភ្នែកសំឡឹងមើលទស្សនិកជនគឺ

ពិតជាមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីគ្រប់គ្រងការយកចិត្តទុកដាក់។

៥.៧.១១ រក្សាឲ្យពន្លឺ និងសម្លេងត្រូវគ្នា

៥.៨ ការវាយតម្លៃការវាយតម្លៃគឺរឿងមួយដែលត្រូវធ្វើ ព្រោះមូលហេតុដូចខាងក្រោមនេះ៖

ដើម្បីវាស់កម្រិតសមិទ្ធផលរបស់សិស្ស និងកែតម្រូវនូវទំហំវត្ថុបំនងដែលសម្រេចបាន។

ដើម្បីវាស់នូវប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងវិធីសាស្រ្តបង្រៀន។

ដើម្បីវាស់ភាពជោគជ័យនៃលំនាំនៃការបង្រៀន។

. ការបង្កើតសម្ភារៈដែលមើលឃើញ

ពួកយើងគឺជាសង្គមមួយដែលមើលឃើញហើយជាសង្គមដែលបង្កើតផលិតផលដែលមានការកើនឡើងហើយនិងការចែកចាយនូវសារដែលមើលឃើញនៅក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ទូរទស្សន៍ភ្លាមៗមាននៅក្នុងគំនិតរបស់យើងប៉ុន្តែរូបភាពនៅជុំវិញយើងទាំងអស់។បច្ចេកវិជ្ជាថ្មីៗនៃការបោះពុម្ពនិងការថតចម្លងក៏បានរួមចំនែកផងដែរចំពោះការធ្វើឝឲ្យមានកាន់តែច្រើននូវសារដែលមើលឃើញនៅក្នុងសៀវភៅការសែតនិងព្រិត្តប័ត្រដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។សារដែលមើលឃើញនៅលើក្តារប្រកាស់ព័ត៌មាននិងផ្ទាំងរូបភាពផ្សព្វផ្សាយជាច្រើនមាននៅជុំវិញពួកយើង។ការផ្សព្វផ្សាយនៃប្រភេទទាំងអស់នេះមានក្លាយទៅជារូបភាពដែលមើលឃើញកាន់តែច្រើនឡើងៗ។ការបង្រៀនក៏ប្រើប្រាស់ការនិយាយស្តីកាន់តែតិចតែប្រើរូបភាពបង្ហាញកាន់តែច្រើនឡើង។ចាប់តាំងការបង្រៀនដោយប្រើប្រាស់រូបភាពពួកយើងដឹងថាមនុស្សភាគច្រើនយកចិត្តទុកដាក់លើការមើលឃើញ។ ពួកគេរៀនប្រហែល ១០% ពីការស្តាប់ និងជាង ៨០% ពីអ្វីដែលគេមើលឃើញ។ សំខាន់ជាងនេះទៅទៀត ពួកគេចងចាំបានប្រហែល ២០% ប៉ុណ្ណោះ ពីអ្វីដែលគេស្តាប់ឮ ហើយនិងជាង ៥០% ពីអ្វីដែលគេស្តាប់ឮ និងមើលឃើញ។

៦.១.វត្ថុមើលឃើញដូចជាការយោងទៅអត្ថន័យ

មុខងារសំខាន់បំផុតរបស់វត្ថុមើលឃើញជាឧបករណ៍សម្រាប់ទំនាក់ទំនងគឺត្រូវគេប្រើជាវត្ថុយោងរូបិយទៅអត្ថន័យជាជាងពាក្យដេលគេនិយាយឬសរសេរ។ពាក្យគឺនិមិត្តសញ្ញាដែលនៅ

កណ្តាលពួកវាមើលទៅឬស្តាប់ទៅមិនដូចវត្ថុដែលពួកវាតំណាងទេ។ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត

វត្ថុមើលឃើញដូចទៅនឹងវត្ថុដែលពួកវាតំណាង។វាជាគោលការណ៍ទូទៅមួយនៃទំនាក់

ទំនងរបស់មនុស្សដែលថាលទ្ធភាពនៃការទំនាក់ទំនងដែលទទួលបានជោគជ័យកើនឡើងនៅពេលដែលវត្ថុយោងរូបិយមួយមានវត្តមាន។នៅពេលដែលវត្ថុមួយត្រូវគេពិភាក្សាមិនមានវត្ត

មានវត្ថុយោងដែលល្អបំផុតបន្ទប់គឺវត្ថុតំណាងដែលមើលឃើញនៃវា។

៦.២. រូបភាពជាទីពេញចិត្តរបស់សិស្ស

ពួកយើងត្រូវតែធ្វើឲ្យឃើញភាពខុសគ្នារវាងរូបភាពដែលមនុស្សចូលចិត្តមើលជាង និងរូបភាពដែលមនុស្សចូលចិត្តរៀនបំផុត។មនុស្សមិនចាំបាច់រៀនបានល្អបំផុតពីប្រភេទរូបភាពដែលគេចូលចិត្តមើលជាងទេ។ជាឧទាហរណ៍ការស្រាវជ្រាវទៅលើការចូលចិត្តរូបភាពបានបង្ហាញថាកុមារបឋមសិក្សាមានទំនោរទៅៈ

·         ចូលចិត្តពណ៌ស និងខ្មៅជាង

·         ជ្រើសរើសរូបថតជាងរូបច្នៃ

·         ជ្រើសរើសភាពពិត នៅក្នុងទំរង់ និងពណ៌

·         កុមារតូចៗចូលចិត្តភាពសាមញ្ញរូបភាពស៊ាំញ៉ាំ

·         សិស្សពេញវ័យ ឬសិស្សចាស់ជាងចូលចិត្តរូបភាពស៊ាំញ៉ាំជាងរូបភាពសាមញ្ញ

គ្រូបង្រៀនត្រូវជ្រើសរើសឲ្យបានត្រឹមត្រូវរវាងរូបភាពដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងរូបភាពជូនជាអំណោយ។ អ្នករៀនភាគច្រើនចូលចិត្តរូបភាពពណ៌ជាងរូបភាពសខ្មៅ។ ទោះជាយ៉ាងណក៏ដោយ មិនមានភាពខុសគ្នាដែលសំខាន់ណាមួយនៅក្នុងចំណោមការរៀនសូត្រលើកលែងកន្លែងដែលពណ៌គឺជាផ្នេកចាំបាច់នៃមាតិកាដែលត្រូវរៀន។

៦.៣ ការប្រើរូបភាពនៅក្នុងការបង្រៀន

សិស្សអាចរៀនពីរូបភាពតាមមធ្យោបាយពីរគឺការទទួល និងការបញ្ជូន។ ដំបូងពួកគេត្រូវតែចេះមើលរូបភាពឲ្យបានត្រឹមត្រូវ យល់ធាតុផ្សំនៃរូបភាព បកប្រែរូបភាពទៅជាសារ។ ជំនាញនេះសំដៅទៅការទទួល។ ទីពីរពួកគេគួរតែចេះបង្កើតរូបភាព ជាឧបករណ៍មួយដើម្បីធ្វើការទំនាក់ទំនង យ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពជាមួយអ្នកដ៏ទៃ និងចេះបង្ហាញដោយខ្លួនឯងតាមរយៈរូបភាព។ ជំនាញនេះគេហៅថាការបញ្ជូន។ ការអភិវឌ្ឍន៍នៃជំនាញទាំងពីរនេះទាមទារឲ្យមានការអនុវត្តន៍។ កត្តាដែលជះឥទ្ធិពលដល់ការទទួលមានដូចខាងក្រោម៖

·         អាយុ

·         វប្បធម៌

·         បទពិសោធន៍ ឬការអប់រំ

៦.៤ ខ្លឹមសារនៃចំណេះដឹងនៃការមើលរូបភាព

រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះខ្លឹមសារនៃចំណេះដឹងនេះត្រូវបានគេយកមកអនុវត្តស្ទើរតែមិនអាចបំបែកបានជាមួយសមត្ថភាពអាននិងសរសេរ។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅពាក់កណ្តាលទស្សវត្សឆ្នាំ ១៩៦០ ពួកយើងបានចាប់ផ្តើមឮប្រភេទមួយផ្សេងទៀតនៃចំណេះដឹងគឺ”ចំណេះដឹង

ផ្នែករូបភាព”។ខ្លឹមសារចំណេះដឹងថ្មីនេះកើតឡើងមកដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតថភាពដែលថាជំនាញពិសេសដែលគេត្រូវការចាំបាច់សម្រាប់អាន ”សារជារូបភាព”។ ចំណេះដឹងផ្នែករូបភាពគឺជាសមត្ថភាពរៀនបកប្រែសារជារូបភាពឲ្យបានត្រឹមត្រូវនិងបង្កើតបានជាសារ។ ចំណេះដឹងផ្នែករូបភាពក៏បានក្លាយជា “ចលនា” មួយផងដែរក្នុងផ្នែកនៃការអប់រំ។ ចលនានេះឥឡូវមានសមាគមន៍ផ្ទាល់របស់វាគឺសមាគមន៍ចំណេះដឹងផ្នែករូបភាពអន្តរជាតិដែល

មានព្រិត្តប័ត្រផ្ទាល់របស់ខ្លួន។

៦.៥ របៀបដែលមនុស្សមើលរូបភាព

ឧបករណ៍ទាំងអស់គួរតែមានទំនាក់ទំនងពីរបៀបដែលមនុស្សដែលមនុស្សសម្ភារៈដែលមានទំរង់ជាក្រាហ្វិចរូបភាពឬរូបថតនិងអ្វីដែលពួកគេមើលឃើញនៅក្នុងរូបទាំងនោះពីព្រោះកត្តាទាំងនេះកំណត់ដោយគិតទៅលើអ្វីដែលមនុស្សចៀសវាងមិនមើលរូបភាព។ ការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកបង្ហាញថាអ្នកមើលមានទំនោរទៅមើលរូបភាពនៅក្នុងលក្ខណៈពន្យល់ដូចខាងក្រោម៖

ខ្នាតនៃការសរសេរក្តារខៀន

៦.៦ ចំនែកថ្នាក់នៃរូបភាព

គេអាចចែករូបភាពជាបីក្រុមគឺ រូបភាពតំណាង រូបភាពប្រៀបធៀប និងរូបភាពកណ្តាល។

៦.៦.១ រូបភាពតំណាង

គឺជារូបដែលដូចវត្ថុ ឬខ្លឹមសារសម្រាប់សិក្សា។

៦.៦.២ រូបភាពប្រៀបធៀប

រូបភាពបង្ហាញពីខ្លឹមសារដោយការបង្ហាញអ្វីមួយផ្សេងទៀតដែលមានន័យស្រដៀង ជាឧទាហរណ៍ ដើម្បីបង្ហាញពីលំហូរនៃចរន្តអគ្គិសនីដោយការបង្ហាញទឹកហូរជាស៊េរីនិងបំពង់ស្របគ្នា។

៦.៦.៣ រូបភាពកណ្តាល

មិនមែនជារូបភាពតំណាងប៉ុន្តែជារូបភាពដូចជារូបភាពបង្ហាញជាជំហ៊ានៗក្រាហ្វិចនិងផែនទី។ល៕

៦.៧ ការបង្កើតរូបភាព

រូបភាពដែលច្នៃបានល្អមិនត្រឹមតែបង្កើនដល់ការរៀននៃប្រធានបទមេរៀនទេប៉ុន្តែក៏ផ្តល់នូវគំរូផ្នែកសោភ័ណភាពដល់ការរីកចំរើននៃការច្នៃប្រឌិតផ្ទាល់របស់សិស្សផងដែរ។មិនមានរូបមន្តដោយប្រើមន្តអាគមន៍ដើម្បីសម្រេចនូវការច្នៃប្រឌិតនេះទេ។អ្នកត្រូវតែអភិវឌ្ឍបច្ចេកទេសស្រមើលស្រមៃនិងច្នៃប្រឌិតតាមរយៈការអនុវត្តន៍និងការបង្ហាញពីវិធីច្នៃប្រឌិតល្អៗ។ មានគោលការណ៍ដែល

មានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាមួយចំនួនដែលគេយកទៅប្រើជាមួយទំរង់ទាំងអស់នៃការច្នៃ

ប្រឌិត។ គោលការណ៍ទាំងនេះទាក់ទងទៅនឹង ភាពតជាប់គ្នា បន្ទាត់ រូបរាង ទំរង់ ការរៀបចំ តុល្យភាព និងពណ៌។ គោលការណ៍និមួយៗត្រូវគេពន្យល់ដោយសង្ខេបដូចខាងក្រោម៖

៦.៧.១ ភាពតជាប់គ្នា

គឺជាទំនាក់ទំនងរវាងធាតុផ្សំនានានៃរូបភាពមួយ​ ដើម្បីឲ្យពួកវាសម្តែងមុខងារព្រមគ្នា។ ជាញឹកញាប់កំហុសមួយកើតឡើងគឺធ្វើឲ្យមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការមើលទៅចន្លោះមួយ។ លប់ចោលធាតុទាំងឡាយណាដែលមិនចាំបាច់ចំពោះទំនាក់ទំនងនៃគំនិតរបស់អ្នក។

៦.៧.២ បន្ទាត់

គឺជាឧបករណ៍នៃរចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់វាស់មួយដែលទាក់ទាញការយកចិត្តទុកដាក់ដោយការក្រ

ឡេកមើលជុំវិញ ឬតំបន់ពិសេសមួយ។ បន្ទាត់ផ្តល់នូវសកម្មភាព ទិសដៅ និងចលនា ដូចការពន្យល់ខាងក្រោមនេះ៖

·         បន្ទាត់ដេកផ្តល់អារម្មណ៍នៃលំនឹង និងសំរាក។

·         បន្ទាត់ឈរមានន័យថាជាកំលាំង។

·         បន្ទាត់ទ្រេតមានន័យជាចលនា និងសកម្មភាព។ បន្ទាត់ទ្រេតកាត់គ្នាផ្តល់នូវវិញ្ញាណនៃជំលោះ។

·         បន្ទាត់កោងក៏ផ្តល់អារម្មណ៍នៃចលនាដែរ។

៦.៧.៣ រូបរាង

គឺមានរាងសំប៉ែតមានបណ្តោយ និងទទឹងទ្រវែង ហើយអាចបង្កើតបានជាគ្រោងនៃវត្ថុ។ រូបរាងអាចរួមគ្នាបង្កើតបានជាអត្ថន័យទាំងមូល។

៦.៧.៤ ទំរង់

រូបភាពភាគច្រើនមានរាងសំប៉ែត ហើយមានបន្ទាត់ និងរូបរាង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មុខទីបីនៃទំរង់គេអាចបន្ថែមដោយប្រើផ្ទាំងពណ៌ ឬសម្ភារៈពិត។ ទំរង់បង្កើតបានជាអារម្មណ៍ពិតប្រាកដមួយក្នុងចំណោមអ្នកមើលអំពីរូបភាព។

៦.៧.៥ ការរៀបចំ

រូបភាពនិងធាតុដែលជាពាក្យនៃវត្ថុឬខ្លឹមសារត្រូវគេរៀបចំក្នុងលក្ខណៈមួយដែលទាក់ទាញនូវការចំណាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកមើល និងនាំឆ្ពោះទៅព័ត៌មានលំអិតដែលសំខាន់។

៦.៧.៦ តុល្យភាព

ការដឹងបែបចិត្តវិទ្យានៃភាពស្មើគ្នា ឬតុល្យភាពគឺបានសម្រេច នៅពេលដែល “ទម្ងន់” នៃធាតុមួយរបស់រូបមួយត្រូវបានគេចែកស្មើគ្នានៃម្ខាងនៃអ័ក្ស។

៦.៧.៧ ពណ៌

មិនអាចគ្រាន់តែបង្កើននូវការច្នៃប្រឌិតរូបភាព ប៉ុន្តែព្រមទាំងធ្វើឲ្យមានឥទ្ធិពលដល់អារម្មណ៍ និងបង្ហាញពីចលនា។ មុខងារមួយចំនួនដ៏ទៃទៀតនៃពណ៌នៅក្នុងរូបភាពមួយគឺៈ

·         បង្កើនភាពពិតដោយការបង្ហាញពណ៌ពិតប្រាកដរបស់វត្ថុ។

·         ចង្អុលបង្ហាញពីចំនុចដូចភាពដូចគ្នា និងខុសគ្នា។

·         បង្ហាញពីព័ត៌មានសំខាន់។

·         បង្កើតនូវការឆ្លើយតបផ្នែកអារម្មណ៍ជាពិសេស។​ វិចិត្រករស្គាល់ពីតម្លៃរបស់ពណ៌ខៀវ ពណ៌បៃតង និងពណ៌ស្វាយដែលគេមើលឃើញត្រជាក់ភ្នែក/ពុំសូវមានពន្លឺចាំង នៅកន្លែងដែលពណ៌ក្រហម និងពណ៌ទឹកក្រូចត្រូវគេគិតថាធ្វើឲ្យក្តៅភ្នែក/មានពន្លឺចាំងខ្លាំង។ ការផ្តល់យោបល់សម្រាប់ការលាយពណ៌គឺៈ

o   ពណ៌ខៀវលើពណ៌ស/ពណ៌លឿង

o   ពណ៌បៃតងលើពណ៌ស

o   ពណ៌ក្រហមលើពណ៌ស

o   ពណ៌ខៀវលើពណ៌ស

o   ពណ៌សលើពណ៌ខៀវ។ល។

. រូបភាពមើលឃើញផ្ទាល់

៧.១ សេចក្តីផ្តើម

រូបភាពមើលឃើញផ្ទាល់គឺសាមញ្ញណាស់ដែលគ្រប់ពេលគ្រូបង្រៀនចង់ស្មានមិនត្រួវពីតម្លៃនៃការបង្រៀនរបស់ខ្លួន។ទាំងនេះរួមមានវត្ថុពិតវត្ថុគំរូទស្សនៈកិច្ចសិក្សារូបភាពនឹងនិងសម្ភារៈក្រាហ្វិច។ល។មួយចំនួននៃរូបភាពមើលឃើញដោយផ្ទាល់ដែលសំខាន់ៗជាងគេត្រូវគេលើកយកមកពិភាក្សានៅក្នុងកថាខ័ណ្ឌខាងក្រោម៖

៧.២ វត្ថុពិត

វត្ថុពិតដូចជាកាក់រុក្ខជាតិសត្វ។ល។គឺជាវត្ថុមួយចំនួនដែលងាយរកបានបំផុតសម្រាប់ប្រើក្នុងការបង្រៀន។បើតាមន័យជាវត្ថុរូបិយវត្ថុពិតគឺជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយល្អបំផុតសម្រាប់បង្ហាញសិស្សនូវប្រធានបទថ្មី។ វត្ថុពិតត្រូវគេប្រើដើម្បីបន្ថែមទៅលើសម្ភារៈបង្រៀន។ ឧទាហរណ៍នៃសម្ភារៈរួមមាន៖

៧.២.១ កំណាត់វត្ថុ

វត្ថុទាំងឡាយដូចជាម៉ាស៊ីនដែលម្ខាងត្រូវគេកាត់ចេញដើម្បីឲ្យងាយអង្កេតកាន់តែច្បាស់នូវដំណើរការខាងក្នុង។

៧.២.២ វត្ថុជាឧទាហរណ៍(គំរូ)

រុក្ខជាតិ សត្វ ឬផ្នែកពិតប្រាកដដែលគេរក្សាទុកសម្រាប់ធ្វើការពិនិត្យមើលបានដោយងាយស្រួល។

៧.២.៣ ការតាំងពិពណ៌វត្ថុពិត

ប្រមូលផ្តុំវត្ថុជារឿយៗវត្ថុបែបវិទ្យាសាស្រ្តឬបែបធម្មជាតិនៃប្រវត្តិសាស្រ្តត្រូវគេយកមកដាក់ជាមួយគ្នាដែលមានព័ត៌មានដែលគេបោះពុម្ពដើម្បីបង្ហាញពីគំនិតមួយ។

៧.៣ វត្ថុគំរូ

គឺជាវត្ថុតំណាងដែលមើលទៅពិតដូចវត្ថុពិត។ វត្ថុគំរូមួយអាចមានទំហំធំជាង តូចជាង ឬុប៉ុនទៅនឹងវត្ថុដែលវាតំណាងឲ្យ។វាអាចជារូបរាងលំអិតទាំងស្រុងឬជារូបសាមញ្ញសម្រាប់គោលបំនងបង្រៀនប៉ុណ្ណោះ។តាមពិតរូបគំរូអាចផ្តល់បទពិសោធន៍រៀនសូត្រដែលមិនអាចផ្តល់ដោយវត្ថុពិតទេ។ ជាឧទាហរណ៍ ព័ត៌មានលំអិតដែលសំខាន់ៗអាចត្រូវគេបង្ហាញតាមរយៈពណ៌បាន។ រូបគំរូមួយចំនួនអាចមើលទៅខាងក្នុងមិនដូចទៅនឹងវត្ថុពិតទេ។

៧.៤ ទស្សនៈកិច្ចសិក្សា

ដំណើរកំសាន្តនៅក្រៅថ្នាក់រៀនដើម្បីសិក្សាលំនាំពិតរបស់មនុស្សនិងវត្ថុជារឿយៗបង្កើននូវតម្រូវការរបស់សិស្សសម្រាប់បទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។វាអាចប្រើប្រាស់បាតុភូតដែលនាំយកទៅក្នុងថ្នាក់សម្រាប់ការអង្កេតនិងសិក្សា។ទស្សនៈកិច្ចសិក្សារួមមានដំណើរកំសាន្តរយៈពេលពីរឬបីនាទីទៅក្នុងទីធ្លាសាលារៀនដើម្បីអង្កេតមើលដើមឈើឬក៏ជាដំណើរកំសាន្តដែលមានរយៈពេលយូរជាងដល់បួន ឬប្រាំថ្ងៃទៅតំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តនានា។តំបន់ទស្សនៈកិច្ចសិក្សាល្អរួមមានៈ សួនសត្វ សារមន្ទីរ អគារសាធារណៈ និងសួនឧទ្យាន។ល។

៧.៥ រូបភាពនឹង

គឺជារូបតំណាងដែលជារូបថតនៃវត្ថុ មនុស្ស និងទីកន្លែង។ល។

៧.៥.១ គុណសម្បត្តិនៃរូបភាពនឹង

·         អាចប្រើដើម្បីបកស្រាយគំនិតអរូបិយទៅជាទំរងពិតប្រាកដច្រើនជាង។

·         ងាយស្រួលរកបាន។

·         ងាយស្រួលប្រើ។

·         តម្លៃថោកសមរម្យ។

៧.៥.២ ការកំណត់នៃរូបភាពនឹង

·         រូបថតមួយចំនួនមានទំហំតូចពេកមិនអាចប្រើនៅពីមុខក្រុមមនុស្សច្រើនបានទេ។

·         ការផ្តិតរូបមានតម្លៃពេក។

·         គេមិនអាចប្រើរូបភាពនឹងដើម្បីបង្ហាញពីចលនាទេ។

·         រូបភាពនឹងមានរាងសំប៉ែត។

៧.៥.៣ ការប្រើរូបភាពនឹង

·         រូបថតដែលគេថតនៅពេលធ្វើទស្សនៈកិច្ចសិក្សាអាចប្រភពព័ត៌មានសម្រាប់សកម្មភាពបន្តទៅទៀត។

·         មានប្រយោជន៍ក្នុងការសិក្សាពីលំនាំ។

·         មានប្រយោជន៍ក្នុងការបង្រៀនពីវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម។

·         អាចប្រើក្នុងការធ្វើតេសន៍ និងរង្វាយតម្លៃ។

·         អាចប្រើដើម្បីជំរុញឲ្យបញ្ចេញនូវគំនិតច្នៃប្រឌិត។

៧.៦ សម្ភារៈជាក្រាហ្វិច

ក្រាហ្វិចគឺជាសម្ភារៈដែលមានរាងសំប៉ែតដែលមិនមែនជារូបថតដែលគេច្នៃជាពិសេសដើម្បីធ្វើទំនាក់ទំនងសារទៅកាន់អ្នកមើល។ពួកវាជារឿយមានពាក្យព្រមទាំងបំរាប់រូបដែលជានិមិត្តសញ្ញា។

៧.៦.១ គំនូរ

គំនូរ គំនូរគ្វាក និងដ្យាក្រាមគឺជាការរៀបចំបែបក្រាហ្វិចនៃបន្ទាត់ជាច្រើន ដើម្បីតំណាងជាមនុស្ស ទីកន្លែង វត្ថុ និងគំនិត។

៧.៦.២ តារាង

គឺជារូបតំណាងបែបក្រាហ្វិចនៃទំនាក់ទំនងអរូបិយដូចជា កាលប្រវត្តិ គុណភាព និងឋានានុវក្រកម។ ប្រភេទនៃតារាងគឺៈ

·         តារាងអង្គភាព

·         តារាងចំណែកថ្នាក់

·         បន្ទាត់ពេលវេលា

·         តារាងសម្រាប់បង្ហាញពីលំនាំ ឬការប្រែប្រួល។ល។

·         តារាងលេខដែលមានទិន្នន័យជាទំរង់ជាព័ត៌មានជាលេខ។

៧.៦.៣ ក្រាហ្វិច

ផ្តល់រូបតំណាងជារូបភាពដែលមានទិន្នន័យជាលេខ។ពួកវាក៏បង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងឯកកត្តាជាទិន្នន័យ និងលំងាកជាទិន្នន័យ។ ប្រភេទនៃក្រាហ្វិចគឺៈ

·         ក្រាហ្វិចសសរ

·         ក្រាហ្វិចរូបភាព

·         ក្រាហ្វិចរង្វង់

·         ក្រាហ្វិចបន្ទាត់

៧.៦.៤ ផ្ទាំងរូបភាព

ផ្ទាំងរូបភាពរួមផ្សំជារូបភាពដោយការលាយបញ្ចូលនៃរូបភាពតូចៗបន្ទាត់ពណ៌ហើយនិងពាក្យក្នុងគោលបំនងទាក់ទាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងហោចណាស់ក៏សមល្មមនិងទំនាក់ទំនងជាសារ

ដោយសង្ខេបដែលជាធម្មតាជាសារដែលទាក់ទាញ។

៧.៦.៥ គំនូរជីវចល

គំនូរជីវចលគឺរូបត្លុក ឬរូបបញ្ឆោតមិនពិតនៃមនុស្ស ឬព្រឹត្តិការណ៍ពិត។

.  រូបភាពមើលឃើញដោយការបញ្ចាំងលើអេក្រង់

រូបភាពមើលឃើញដោយការបញ្ចាំងលើអេក្រង់សំដៅទៅលើទំរង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលរូបភាពនឹងត្រូវគេពង្រីក និងបង្ហាញលើអេក្រង់។

៨.១ ឧបករណ៍បញ្ចាំងរូបភាព

ដោយសារតែគុណប្រយោជន៍ជាច្រើនរបស់ឧបករណ៍នេះប្រព័ន្ធបញ្ចាំងរូបភាពនេះបានមានចំនួនកាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងរយៈពេលជាងប៉ុន្មានទសវត្សចុងក្រោយនេះដេលក្លាយជាសម្ភារៈឧបទ្ទេសសម្រាប់បណ្តុះបណ្តាលនៅក្នុងថ្នាក់រៀនដែលជាគេប្រើដោយទូលំទូលាយបំផុត។ ឧបករណ៍បញ្ចាំងរូបភាពបែបនេះគឺឧបករណ៍មួយយ៉ាងសាមញ្ញណាស់។ជាធម្មតាវាជាប្រអប់មួយដែលមានទីជំហនៅខាងលើ។ពន្លឺចេញពីប្រអប់ថាមពលនៅខាងក្នុងប្រអប់នេះដែលធ្វើឲ្យរួមតូចដោយប្រភេទកញ្ចក់ឡេនពិសេសហើយឆ្លងកាត់វត្ថុថ្លាមួយ(ស្លាយ)ដែលដាក់ប្រព័ន្ធកញ្ចក់ដាក់លើកន្រ្តកនៅខាងលើប្រអប់ធ្វើឲ្យរំងាកពន្លឺតាមមុំ៩០ដឺក្រេ ហើយបញ្ចាំងរូបភាពត្រលប់ទៅលើអេក្រង់។

៨.១.១ សារៈប្រយោជន៍នៃឧបករណ៍បញ្ចាំងរូបភាព

·         អាចប្រើនៅក្នុងបន្ទប់ដែលមានពន្លឺធម្មតា។

·         វាធ្វើឲ្យអ្នកធ្វើបទបង្ហាញអាចប្រើការទំនាក់ទំនងដោយប្រើភ្នែកជាមួយទស្សនិកជន។

·         ងាយស្រួលយកតាមខ្លួន។

·         សាមញ្ញ ហើយអាចប្រើបានយ៉ាងងាយស្រួល។

·         សម្ភារៈដែលត្រូវបញ្ចាំងរូបភាពអាចរៀបចំបានភ្លាមៗ។

·         សម្ភារៈ ឬរូបភាពអាចបញ្ចាំងនៅមុខក្រុមមនុស្សច្រើន។

៨.១.២ ការកំណត់នៃឧបករណ៍បញ្ចាំងរូបភាព

·         វាអាស្រ័យទៅលើអ្នកធ្វើបទបង្ហាញ។

·         មិនអាចប្រើក្នុងការសិក្សាដោយខ្លួនឯង។

·         សម្ភារៈសិក្សាដែលបោះពុម្ព និងវត្ថុថ្លាដែលប្រើយូរណាស់មកហើយផ្សេងៗមិនអាចបញ្ចាំងបាន។

·         វត្ថុថា (ស្លាយ) ចាំបាច់ត្រូវរៀបចំ ចំពេលដែលដំណើរការប្រើប្រាស់។

៨.២ ស្លាយ

ពាក្យស្លាយសំដៅទៅលើសន្លឹកថ្លានៃរូបថតដែលមានទំរង់តូចមួយដែលគេដាក់បញ្ចាំងមួយពេលមួយសន្លឹក។

៨.២.១ សារៈប្រយោជន៍នៃស្លាយ

·         ស្លាយអាចរៀបចំម្តងហើយម្តងទៀត ពោលគឺពួកវាអាចបត់បែនបានច្រើនជាងហ្វីល។

·         ស្លាយអាចប្រមូលទុកបានយូរ។

·         អាចប្រើសម្រាប់ការសិក្សាជាក្រុមតូច ក្រុមធំ​ និងម្នាក់ឯង។

៨.២.២ ការកំណត់នៃស្លាយ

·         ស្លាយងាយស្រួលរៀបចំសារជាថ្មី។

·         ការកាន់ ឬទុកដោយធ្វេសប្រហែសអាចធ្វើឲ្យខូចស្លាយ។

·         ស្លាយមានតម្លៃថោកសមរម្យ។

៨.៣ ហ្វីល

វាគឺរមូរនៃហ្វីលថ្លាដែលមានប្រវែង៣៥​ ទៅ ៦៥មីលីម៉ែត្រ ដែលមានស៊េរីនៃរូបភាពជាប់ៗគ្នាសម្រាប់បញ្ចាំង។

៨.៣.១ សារៈប្រយោជន៍នៃហ្វីល

·         ហ្វីលគឺជាដុំបិទជិត ហើយងាយស្រួលកាន់។

·         រូបភាពលើហ្វីលឋិតនៅតាមលំដាប់លំដោយ ហើយអាចអាចបញ្ចាំងតាមលំដាប់នៃពេលវេលា។

៨.៣.២ ការកំណត់នៃហ្វីល

·         វាមិនអាចប្តូរលំដាប់រូបភាពបាន។

·         ត្រលប់ទៅរូបភាពក្រោយ ឬរំលងទៅរូបភាពខាងមុខគឺពិបាក។

៨.៤ ឧបករណ៍បញ្ចាំងវត្ថុផ្សេងទៀត

វាជាវិធីនៃការពង្រីក​ និងបង្ហាញសម្ភារៈសិក្សាដែលមិនថ្លានៅលើអេក្រង់។

៨.៤.១ សារៈប្រយោជន៍នៃឧបករណ៍បញ្ចាំងវត្ថុផ្សេងទៀត

·         វាផ្តល់នូវការបង្ហាញរយៈពេលខ្លីនូវសម្ភារៈសិក្សានៅក្នុងថ្នាក់រៀនដែលងាយរកបាន​ដូចជាៈ ផែនទី កាសែត សៀវភៅ។ល។

·         វាបង្ហាញពីការបង្ហាញជាក្រុម និងការពិភាក្សានៃកិច្ចការរបស់សិស្ស។

·         វត្ថុដែលមានបណ្តោយ ទទឹង និងកម្ពស់ អាចពង្រីក និងបញ្ចាំងបាន។

៨.៤.២ ការកំណត់នៃឧបករណ៍បញ្ចាំងវត្ថុផ្សេងទៀត

·         បញ្ចាំងក្នុងបន្ទប់ដែលងងឹត។

·         ឧបករណ៍បញ្ចាំងមានទម្ងន់ធ្ងន់ណាស់។

·         កំដៅនៃឧបករណ៍អាចធ្វើឲ្យខូចដល់សម្ភារៈសិក្សា។

. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង

៩.១ សេចក្តីផ្តើម

សិស្សនៅបឋមសិក្សា និងអនុវិទ្យាល័យ ចំណាយពេលវេលារបស់ពួកគេចំនួន ៥០% គ្រាន់តែសម្រាប់ការស្តាប់ (ឬយ៉ាងហោចណាស់ឮ)។ និសិត្សមហាវិទ្យាល័យទំនងជាចំណាយពេលរបស់គេជិត ៩០% នៅក្នុងថ្នាក់ស្តាប់មេរៀន និងការពិភាក្សាសិក្ខាសាលា។ ដូច្នេះសារៈសំខាន់នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេងនៅក្នុងថ្នាក់មិនគួរមើលរំលងទេ។តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង ពួកយើងចង់និយាយពីមធ្យោបាយផ្សេងៗនៃការថតសម្លេង និងបញ្ជូនសម្លេងមនុស្ស ហើយនិងសម្លេងដ៏ទៃទៀតក្នុងគោលបំនងសម្រាប់ការបង្រៀន។ ឧបករណ៍សម្លេងសាមញ្ញភាគច្រើនដែលប្រើក្នុងថ្នាក់រៀនគឺម៉ាញ៉េ។

៩.២ ការឮ និងការស្តាប់

មុនពេលបន្តធ្វើការពិភាក្សាពីទំរង់នៃសម្លេង សូមពិនិត្យមើលលំនាំនៃការឮ និងការស្តាប់សិននៅពេលដែលវាជាប់ទាក់ទងទៅនឹងការទំនាក់ទំនងនៃគំនិតនិងព័ត៌មានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍នៃជំនាញស្តាប់។ការឮនិងការស្តាប់មិនដូចគ្នាទេទោះពួកវាមានទំនាក់ទំនងនិងគ្នាក៏ដោយពួកយើងនិយាយថាការឮគឺជាលំនាំសរីរៈ និងការស្តាប់គឺលំនាំចិត្ត។

៩.២.១ ការឮ
            វាគឺលំនាំសរីរៈដែលរលកសម្លេងចូលតាមត្រចៀកខាងក្រៅត្រូវបានបញ្ជូនទៅក្រដាស់ត្រចៀកប្រែក្លាយជារំញ័រម៉េកានិចនៅចំកណ្តាលត្រចៀកហើយប្តូរនៅក្នុងត្រចៀកខាងក្នុងចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធប្រសាទរួចចូលទៅក្នុងខួរក្បាល។

៩.២.២ ការស្តាប់

វាជាលំនាំចិត្តដែលចាប់ផ្តើមជាមួយការដឹងនិងចំណាប់អារម្មណ៍របស់នរណាម្នាក់ទៅនឹងសម្លេង ឬគំរូសំដី ឬការស្គាល់សញ្ញាណសម្លេងជាក់លាក់ ហើយចុងក្រោយបង្អស់មានការយល់ដឹង មិនទទួលការយល់ដឹង។ លំនាំការឮ/ការស្តាប់ក៏ជាលំនាំការទំនាក់ទំនង/ការរៀនផងដែរ។ ជាមួយលំនាំការទំនាក់ទំនង/ការរៀនសារមួយត្រូវបានបញ្ជូនដោយអ្នកបញ្ជូននិងទទួលដោយអ្នកទទួល។គុណភាពនៃសារដែលបញ្ជូនមានប្រសិទ្ធភាពដោយសមត្ថភាពរបស់អ្នកបញ្ជូនដើម្បីបង្ហាញសារឲ្យបានច្បាស់និងសមហេតុផល។គុណភាពនៃសារដែលទទួលបានមានប្រសិទ្ធភាពដោយសមត្ថភាពរបស់អ្នកទទួល ដើម្បីយល់ពីសារ។

៩.៣ បច្ចេកទេសសម្រាប់បង្កើនជំនាញ/សមត្ថភាពស្តាប់ដល់សិស្ស

នៅក្នុងការអប់ផ្លូវការគេចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងលើការថតសម្លេងចាប់អារម្មណ៍បន្តិចបន្តួចលើការនិយាយ និងមិនចាប់អារម្មណ៍ជាពិសេសលើការស្តាប់ទេ។ ការស្តាប់គឺជាជំនាញមួយ ការស្តាប់អាចរីកចំរើនបានដោយមានជំនួយនៃបច្ចេកទេសដូចខាងក្រោមនេះ៖

៩.៣.១ ការស្តាប់ដែលមានការដឹកនាំ

មុនពេលបង្ហាញមេរៀន ឬរឿងផ្ទាល់មាត់ ផ្តល់ឲ្យសិស្សនូវវត្ថុបំនង ឬសំនួរមួយចំនួន ដើម្បីនាំគេដល់ការស្តាប់។

៩.៣.២ ផ្តល់ទិសដៅតាមលំដាប់លំដោយ

ផ្តល់ឲ្យសិស្សម្នាក់ៗឬជាក្រុមនូវទិសដៅនៅលើកាសែតសម្លេងនិងស្នើពួកគេធ្វើតាមការណែនាំ។

៩.៣.៣ ស្តាប់រកគំនិតសំខាន់

ចាំកម្រិតអាយុរបស់សិស្សនៅក្នុងចិត្តអ្នកអាចហៅឲ្យសិស្សស្តាប់រកគំនិតសំខាន់ហើយ

បន្ទាប់មកកត់ត្រាគំនិតសំខាន់។

៩.៣.៤ ការប្រើការប្រឡងក្នុងការស្តាប់

សិស្សតូចៗអាចរៀនដើម្បីធ្វើឲ្យឃើញច្បាស់ពីភាពខុសគ្នារវាងអត្ថន័យនៅក្នុងការប្រឡងស្តាប់សម្លេងដោយការស្តាប់ទៅប្រយោគដែលមានពាក្យបាត់ ហើយបន្ទាប់មកផ្តល់ពាក្យដែលត្រឹមត្រូវ។

៩.៣.៥ វិភាគរចនាសម្ព័ន្ធនៃការធ្វើបទបង្ហាញមួយ

គេអាចស្នើសិស្សឲ្យធ្វើប្លង់ (វិភាគ និងរៀបចំ) បទបង្ហាញផ្ទាល់មាត់មួយ។ គ្រូអាចកំណត់ថាតើពួកគេមានសមត្ថភាពពិភាក្សាគំនិតសំខាន់បានល្អប៉ិណ្ណា។

៩.៣.៦ បង្ហាញពីភាពខុសគ្នារវាងព័ត៌មានទាក់ទង និងព័ត៌មានមិនទាក់ទង

បន្ទាប់ពីបានស្តាប់ទៅបទបង្ហាញផ្ទាល់មាត់មួយ ឲ្យសិស្សសំគាល់នូវគំនិតសំខាន់ និងអត្រាពីច្រើនទៅតិចនូវគំនិតដែលទាក់ទងដែលគេបានបង្ហាញ។

៩.៤ សារៈប្រយោជន៍នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង

·         ជាទំរង់នៃការបង្រៀនដែលមានតម្លៃថោកសមរម្យ។

·         សម្ភារៈជាសម្លេងងាយស្រួលរកបាន​ និងប្រើបានយ៉ាងសាមញ្ញ។

·         សិស្សដែលមិនអាចអានអាចរៀនពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង។

៩.៥ ការកំណត់នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង

·         ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេងរក្សានូវលំដាប់នៃបទបង្ហាញ ទោះបីវាអាចខាល់កាសែថយក្រោយក៏ដោយ។

·         សិស្សមួយចំនួនមិនយកចិត្តទុកដាក់ទេនៅពេលដែលអ្នកនិយាយមិនមានវត្តមាន។

·         ការចំណាយដំបូងទិញឧបករណ៍សម្លេងប្រហែលជាបញ្ហាមួយ។

៩.៦ ការអនុវត្តន៍នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាសម្លេង

·         អាចប្រើសម្រាប់ជាឧបករណ៍ដើរជាជំហ៊ានដោយខ្លួនឯង និងសម្រាប់ការរៀនជំនាញ។

·         សម្លេងនៃព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗ និងការកើតឡើងពីប្រវត្តិសាស្រ្តអាចត្រូវគេបង្ហាញ។

·         ម៉ាញេថតសម្លេងអាចត្រូវគេប្រើនៅពេលធ្វើទស្សនៈកិច្ចសិក្សា ហើយបន្ទាប់មកទិន្នន័យដែលថតបានអាចត្រូវបានគេយកមកពិភាក្សា។

·         សិស្សក៏អាចថតសម្លេងផ្ទាល់របស់គេសម្រាប់ធ្វើបទបង្ហាញផងដែរ។ល។

·         គេប្រើវាសម្រាប់គោលបំនងធ្វើរង្វាយតម្លៃ។


Comments